Corona maakte een onverwacht snel einde aan dit seizoen. Ontzettend jammer! Toch bleven we doorgaan met het voeren van goede gesprekken, maar dan online. Want juist nú was er behoefte aan context, betekenis en diepgang.
PEST, CHOLERA EN TYFUS: VORIGE EPIDEMIEËN IN ARNHEM
Voor ons is een pandemie wellicht nieuw, voor Arnhem is het dat zeker niet. In het verleden werden we al getroffen door diverse cholera- en pestepidemieën. Daar vielen soms wel honderden doden, terwijl Arnhem maar een paar duizend inwoners binnen de stadsmuren had. Toch hebben die epidemieën ook veel goeds betekend. Zo besloot het stadsbestuur na een cholera-epidemie om nu eindelijk eens de portemonnee te trekken voor fatsoenlijke riolering.
Jan de Vries, geschiedenisleraar én verbonden aan Prodesse Conamur, neemt ons mee naar het Arnhem van (niet zo heel) lang geleden.
Jan de Vries, geschiedenisleraar én verbonden aan Prodesse Conamur, neemt ons mee naar het Arnhem van (niet zo heel) lang geleden.
CORONA KOMT HARDER AAN BIJ ARMEN, WAT DOEN WE DAARAAN?
Mensen op de Hoogkamp leven gemiddeld tien jaar langer dan mensen in Klarendal. Laat die pijnlijke werkelijkheid op je inwerken: arme mensen leven een decennium korter dan rijke mensen. Hoe komt dat? Roken, drinken, eten, bewegen… De sociale determinanten van gezondheid zijn ongemakkelijk, maar harde realiteit.
Maar wat zijn de effecten tijdens Corona? Onze quarantaine duurt nu pas twee weken, maar de eerste effecten zijn al zichtbaar. En dan moet de economische crisis nog komen. We praten erover met Arnhemmer Rutger Jan van der Gaag. Hij is oud-voorzitter van de KNMG en emeritus-hoogleraar psychiatrie.
Maar wat zijn de effecten tijdens Corona? Onze quarantaine duurt nu pas twee weken, maar de eerste effecten zijn al zichtbaar. En dan moet de economische crisis nog komen. We praten erover met Arnhemmer Rutger Jan van der Gaag. Hij is oud-voorzitter van de KNMG en emeritus-hoogleraar psychiatrie.
ARNHEM 75 JAAR GELEDEN BEVRIJD
Dinsdag 14 april is het precies 75 jaar geleden dat Arnhem werd bevrijd. Na het desastreus verlopen offensief Market Garden, duurde het maar liefst 7 maanden voordat Arnhem alsnog werd bevrijd. Maar waarom duurde het zo lang? Langs welke route lukte de bevrijding dan wél? En wie stonden de Canadezen en Britten in Arnhem op te wachten? We gaan in gesprek met Ton Burgers die er een boeiend stuk over schreef in het Arnhems Historisch Tijdschrift.
CORONA-ETIQUETTE MET REINILDIS VAN DITSHUYZEN
Hoe we met elkaar om behoren te gaan, wordt al twintig jaar beschreven door etiquette-koningin Reinildis van Ditshuyzen. Na het Arnhemse gymnasium studeerde ze in Salzburg, Wenen en Barcelona. En nu schrijft ze dus boeken over hoe het heurt.
We praten met haar over corona-etiquette. Hoe begroeten we elkaar als een hand geven niet meer mag? Wat is de juiste etiquette als het gaat om thuiswerken en videobellen? En wanneer je naar de supermarkt gaat, hoe fors mag je andere mensen uit je persoonlijke omgeving dirigeren? Van Ditshuyzen geeft antwoord op de vraag: hoe gaan we met elkaar om als de oude afspraken niet meer werken en álles in verandering is?
We praten met haar over corona-etiquette. Hoe begroeten we elkaar als een hand geven niet meer mag? Wat is de juiste etiquette als het gaat om thuiswerken en videobellen? En wanneer je naar de supermarkt gaat, hoe fors mag je andere mensen uit je persoonlijke omgeving dirigeren? Van Ditshuyzen geeft antwoord op de vraag: hoe gaan we met elkaar om als de oude afspraken niet meer werken en álles in verandering is?
ODE AAN VERVELING, LEG DAT BEELDSCHERM NOU EENS WEG!
Theatermaker Marijn Graven schreef een brief aan alle Nederlanders. Met een pleidooi voor verveling. Want sinds we door corona verplicht thuiszitten, geeft iedereen elkaar tips om voorál niet tot stilstand te hoeven komen.
Tegen de tijdgeest in pleit Marijn dus voor verveling. “Overgave aan verveling is een moedige daad omdat een onaangenaam gevoel van leegte op de loer ligt, zelfconfrontatie waardoor de tijd eindeloos lijkt. Als we onze zoektocht naar prikkels in de buitenwereld staken wordt de wereld stil; we komen op een plek terecht waar we onszelf kunnen horen en naar onszelf mogen luisteren.”
Tegen de tijdgeest in pleit Marijn dus voor verveling. “Overgave aan verveling is een moedige daad omdat een onaangenaam gevoel van leegte op de loer ligt, zelfconfrontatie waardoor de tijd eindeloos lijkt. Als we onze zoektocht naar prikkels in de buitenwereld staken wordt de wereld stil; we komen op een plek terecht waar we onszelf kunnen horen en naar onszelf mogen luisteren.”
HOE GING DAT OOK ALWEER, MET ELKAAR PRATEN?
Misschien zijn we het verleerd, misschien hebben we het nooit gekund. Een écht goed gesprek met elkaar voeren: vanuit oprechte interesse, met goede vragen, vanuit gelijkwaardigheid en balans, op zoek naar meer waarheid. Nu we gedwongen thuiszitten en niet de normale afleidingen hebben, wordt die onkunde in sommige gezinnen pijnlijk duidelijk.
Elke Wiss gaat ons helpen. Zij schreef dit boek, en kan ons vertellen wat we moeten doen om weer met elkaar in verbinding te komen. Ze laat zien hoe gesprekken geheid mislukken, én wat je moet doen om juist wél tot diepgang te komen.
Elke Wiss gaat ons helpen. Zij schreef dit boek, en kan ons vertellen wat we moeten doen om weer met elkaar in verbinding te komen. Ze laat zien hoe gesprekken geheid mislukken, én wat je moet doen om juist wél tot diepgang te komen.
OPGESLOTEN IN DE GEVANGENIS
Dat we ons sinds corona opgesloten voelen, is eigenlijk best relatief. Dat weten songschrijvers Rocco Ostermann en Wout Kemkens als geen ander; zij gingen beroepshalve namelijk de gevangenis in. Op zoek naar de kantelpunten en sleutelmomenten in de levens van hen die de verkeerde keuzes hebben gemaakt. De verschoppelingen, de misdadigers, de langgestraften. Gedetineerden. Op basis van de ontmoetingen schreven ze liedjes, en bundelden die tot een album dat verhaalt over de bajesbewoners en hun levens. Een ontmoeting en samenwerking tussen ‘binnen’ en ‘buiten’. Met Rocco en Wout praten we natuurlijk over wat vrijheid betekent in deze gekke tijd.
NIET UITGEPRAAT OVER GRAPHIC NOVELS
Toen Sigge in september bij ons te gast was, wisten we al: we hebben nooit genoeg tijd om álle interessants met hem te bespreken. Daarvoor is de wereld van graphic novels en strips gewoon te rijk. Maar online hebben we alle mogelijkheden, dus praten we nu verder! Sigge is uitgever van Soul Food Comics, en de naam zegt het al: strips die voeding voor de ziel zijn. Sigge laat 10 kwalitatief hoogwaardige strips zien die je kunt lezen nu je door Corona noodgedwongen thuis zit. Toegankelijk en breed verkrijgbaar, dus ze zijn ook zó in huis!
WAT MOETEN WE LEZEN? WAT MOETEN WE KIJKEN?
Massaal binnenblijven, dat waren we niet meer gewend. Door corona ligt verveling op de loer, en dat willen we niet. Daarom de vraag: wat moeten we lezen en wat moeten we kijken? We praten met Kim van der Werff, programmeur van Focus Filmtheater Arnhem, en met Frank Tazelaar, eigenaar van boekhandel Hijman Ongerijmd. Moeten we nu wel of niet ‘Pest’ van Albert Camus lezen? En welke van de 300 documentaires die het IDFA online zette, zijn écht de moeite waard? Kim en Frank wijzen ons de weg!
“VEERTIG PROCENT ARNHEMSE WINKELS VERDWIJNT”
De coronapandemie heeft desastreuze gevolgen voor de Arnhemse binnenstad. De verwachting is dat circa 40 procent van de ondernemers binnenkort de deuren zal moeten sluiten. Het gevolg is dat we een véél kleinere binnenstad overhouden. Voor een deel komt dat omdat we vóór de crisis eigenlijk al veel te ruim in ons jasje zaten, voor een ander deel omdat we in ons Ernem gewoon niet samenwerken. Binnenstaddeskundige Rob Weiss roept gemeente en ondernemers op om nu eindelijk eens met een visie te komen.
HOE STAAT DE LOKALE DEMOCRATIE ERVOOR NA CORONA?
Nu de samenleving beetje bij beetje haar weg zoekt naar het nieuwe normaal, komt ook de lokale democratie langzaamaan op gang. Daarover ga ik praten met de fractievoorzitters van de twee grootste partijen in de Arnhemse gemeenteraad Mark Coenders en Leendert Combee. In hoeverre hebben zij hun taak als volksvertegenwoordiger goed kunnen vervullen? En hoe problematisch is het dat – terwijl vérgaande maatregelen werden genomen – de controle op het bevoegd gezag wekenlang alleen via papier en e-mail kon?
EPILOOG VAN ONZE CHINA-SPECIAL
Toen China-deskundige (en oud-staatssecretaris) Annette Nijs in februari bij ons te gast was om te praten over China, zei ze iets opmerkelijks: “Binnen 5 jaar heeft China de rol als wereldleider overgenomen van Amerika.”
Maar toen moest corona nog komen. Inmiddels trekt Amerika zich boos terug achter de dijken, en breidt China haar invloed uit. Nu de pandemie de wereld heeft veranderd, kijken we post-corona samen nog een keer naar de rol van China op het wereldtoneel.
Maar toen moest corona nog komen. Inmiddels trekt Amerika zich boos terug achter de dijken, en breidt China haar invloed uit. Nu de pandemie de wereld heeft veranderd, kijken we post-corona samen nog een keer naar de rol van China op het wereldtoneel.